Σάββατο, Μαΐου 12, 2007
Δευτέρα, Μαΐου 07, 2007
Μνημοσύνης, θυμίαμα λίβανον
Μνημοσύνην καλέω, Ζηνὸς σύλλεκτρον, ἄνασσαν,
ἣ Μούσας τέκνωσ' ἱεράς, ὁσίας, λιγυφώνους,
ἐκτὸς ἐοῦσα κακῆς λήθης βλαψίφρονος αἰεί,
πάντα νόον συνέχουσα βροτῶν ψυχαῖσι σύνοικον,
εὐδύνατον κρατερὸν θνητῶν αὔξουσα λογισμόν,
ἡδυτάτη, φιλάγρυπνος ὑπομνήσκουσά τε πάντα,
ὧν ἂν ἕκαστος ἀεὶ στέρνοις γνώμην κατάθηται,
οὔτι παρεκβαίνουσ', ἐπεγείρουσα φρένα πᾶσιν.
ἀλλά, μάκαιρα θεά, μύσταις μνήμην ἐπέγειρε
εὐιέρου τελετῆς, λήθην δ' ἀπὸ τῶν δ' ἀπόπεμπε.
[Μετάφραση]
Την Μνημοσύνη καλώ, ομόκλινη του Διός, άνασσα.
Που γέννησε τις Μούσες, τις ιερές, τις όσιες, τις γλυκόφωνες.
Που έχει τη μνήμη πέραν της βλαβερής για την καρδιά κακίας.
Που συνέχει κάθε ανθρώπινο νου, σύνοικο των ψυχών, αυξάνοντας των θνητών το δυνατό και στέριο λογισμό.
Γλυκύτατη είναι και φιλάγρυπνη, υπενθυμίζοντας εκείνα για τα οποία ο καθένας έχει στην ψυχή του σχηματίσει γνώμη.
Ούτε βέβαια παρεκτρέπεται, μα διεγείρει το μυαλό σε όλους.
Αλλά, θεά μακάρια, τη μνήμη ξύπνα στους μύστες της ιερής τελετουργίας και διώξε απ' αυτούς τη λήθη.
======================================
Αυτός ο Ορφικός ύμνος (προϊστορικός, καταγράφηκε τον 6ο π.χ. αιώνα) είναι ο πρώτος ύμνος στην Μνημοσύνη, που άνηκε στους Τιτάνες, και γέννησε μαζί με τον Δία τις εννέα Μούσες. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, οι προικισμένοι λαμβάνουν τις χάρες των Μουσών μέσα απο την Μνημοσύνη, αφού θυμηθούν δηλαδή της χάρες που είχαν σε παλαιότερες ζωές. Αντίστοιχα, κατεβαίνοντας στον Άδη, οι ψυχές πίνουν απο τον ποταμό της Λήθης, για να ξεχάσουν όσα έζησαν, και να ξαναγεννηθούν χωρίς να θυμούνται τίποτε.
Ο Δίας έδωσε άφησε ανοιχτή αυτή την κερκόπορτα... Μόνο μέσα απο την Μνημοσύνη οι άνθρωποι, έχοντας ξεχάσει τα περασμένα, μπορούν να ξαναθυμηθούν και να επαναφέρουν τις περασμένες τους χάρες, που φυλάνε οι κόρες της Μνημοσύνης, οι μούσσες.
ἣ Μούσας τέκνωσ' ἱεράς, ὁσίας, λιγυφώνους,
ἐκτὸς ἐοῦσα κακῆς λήθης βλαψίφρονος αἰεί,
πάντα νόον συνέχουσα βροτῶν ψυχαῖσι σύνοικον,
εὐδύνατον κρατερὸν θνητῶν αὔξουσα λογισμόν,
ἡδυτάτη, φιλάγρυπνος ὑπομνήσκουσά τε πάντα,
ὧν ἂν ἕκαστος ἀεὶ στέρνοις γνώμην κατάθηται,
οὔτι παρεκβαίνουσ', ἐπεγείρουσα φρένα πᾶσιν.
ἀλλά, μάκαιρα θεά, μύσταις μνήμην ἐπέγειρε
εὐιέρου τελετῆς, λήθην δ' ἀπὸ τῶν δ' ἀπόπεμπε.
[Μετάφραση]
Την Μνημοσύνη καλώ, ομόκλινη του Διός, άνασσα.
Που γέννησε τις Μούσες, τις ιερές, τις όσιες, τις γλυκόφωνες.
Που έχει τη μνήμη πέραν της βλαβερής για την καρδιά κακίας.
Που συνέχει κάθε ανθρώπινο νου, σύνοικο των ψυχών, αυξάνοντας των θνητών το δυνατό και στέριο λογισμό.
Γλυκύτατη είναι και φιλάγρυπνη, υπενθυμίζοντας εκείνα για τα οποία ο καθένας έχει στην ψυχή του σχηματίσει γνώμη.
Ούτε βέβαια παρεκτρέπεται, μα διεγείρει το μυαλό σε όλους.
Αλλά, θεά μακάρια, τη μνήμη ξύπνα στους μύστες της ιερής τελετουργίας και διώξε απ' αυτούς τη λήθη.
======================================
Αυτός ο Ορφικός ύμνος (προϊστορικός, καταγράφηκε τον 6ο π.χ. αιώνα) είναι ο πρώτος ύμνος στην Μνημοσύνη, που άνηκε στους Τιτάνες, και γέννησε μαζί με τον Δία τις εννέα Μούσες. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, οι προικισμένοι λαμβάνουν τις χάρες των Μουσών μέσα απο την Μνημοσύνη, αφού θυμηθούν δηλαδή της χάρες που είχαν σε παλαιότερες ζωές. Αντίστοιχα, κατεβαίνοντας στον Άδη, οι ψυχές πίνουν απο τον ποταμό της Λήθης, για να ξεχάσουν όσα έζησαν, και να ξαναγεννηθούν χωρίς να θυμούνται τίποτε.
Ο Δίας έδωσε άφησε ανοιχτή αυτή την κερκόπορτα... Μόνο μέσα απο την Μνημοσύνη οι άνθρωποι, έχοντας ξεχάσει τα περασμένα, μπορούν να ξαναθυμηθούν και να επαναφέρουν τις περασμένες τους χάρες, που φυλάνε οι κόρες της Μνημοσύνης, οι μούσσες.